نحوه نگارش پروپوزال

نحوه نگارش پروپوزال

نحوه نگارش پروپوزال

  • ۳۸ درصد پروپوزال های نوشته شده رد می شوند.

  • ۴۶ درصد برای بازنگری بازگردانده می شوند

  • و تنها ۱۶ درصد پذیرفته می شوند.

  • ۷۱ درصد عناوین، مطلوب ارزیابی نشدند و تنها ۲۹ درصد رضایت بخشی بودهاند.

  • ۷۲ درصد مقدمه ها رضایت بخش نبوده اند ۴۹ درصد وضوح و تمرکز نداشته اند.

  • فقط ۱۶ درصد از آنها بیان مسئله را به خوبی نوشتهاند.

  • تنها ۲۹ درصد موارد اهداف تحقیقی را به روشنی بیان نمودهاند.

 

  • پروپوزال یا طرح تحقیق ، پیش نویس پ‍ژوهشی است که شما می بایست برای اخذ مدرک تحصیلی خود انجام دهید. در پروپوزال ، شما به معرفی موضوعی که برای پایان نامه خود انتخاب کرده اید ، توضیح اهمیت آن موضوع ، ذکر پ‍‍ژوهش هایی که در گذشته در این باره صورت گرفته ، و نتایجی که فکر می کنید از تحقیق خواهید گرفت می پردازید. همچنین روش یا روش هایی که در پژوهش از آن ها بهره خواهید گرفت را ذکر می کنید.

    شکل پروپوزال بنا بر هدفی که از آن دارید و یا به مقتضای رشته تحصیلی شما می تواند قدری متغیر باشد.

    عنوان پایان نامه خود را طوری انتخاب کنید که کوتاه بوده اما بخوبی بیان کند که چه کاری را می‌خواهید انجام دهید. زمان و مکان نیز در آن آمده باشد. از ذکر عبارت‌هایی مانند بررسی، ارائه و ارزیابی در ابتدای عنوان خودداری نمایید.

    فایل پیشنهاد پروژه از وب سایت دانشگاه دریافت کنید و آن را به دقت تکمیل کنید. در این فرم باید ثابت کنید که این تحقیق باید انجام شود، شما بهترین فرد برای انجام این تحقیق هستید، این زمان بهترین زمان برای انجام این تحقیق است، موضوع تحقیق بسیار شفاف است، روش تحقیق و نتایج احتمالی بسیار شفاف است و به چه امکانات و زمانی نیاز دارید. تمامی قسمت‌های پروپوزال را به دقت تکمیل کنید و از راهنمایی که در عنوان بخش‌های مختلف پروپوزال آمده است کمک بگیرید.

    در بیان تاریخچه تحقیق حتماً تعدادی از تحقیق‌های انجام شده در سال‌های اخیر را ذکر کنید. به منظور ذکر نمونه حتماً از فرمت استاندارد مرجع دادن استفاده کنید.فایل پروپوزال خود را برای تایید اولیه برای مدیر گروه ایمیل کنید و تایید اولیه را اخذ کنید.

    پروپوزال را به تصویب استاد راهنما و استاد مشاور برسانید و نسبت به تایید کمیته گروه اقدام نمایید.

    فرم را به مدیر گروه تحویل دهید.

۱- موضوع تحقیق

ذیل این عنوان می بایست عنوان دقیق تحقیق خود را ذکر کنید. برای مثال :

Project Title: Women Role in Southeast Thailand

۲- توضیح موضوع و اهمیت آن

در این بخش می بایست جوانب موضوع ، چگونگی ارتباط آن با رشته تحصیلی مورد نظر ، و اهمیت موضوع به لحاظ علمی و کاربردی را توضیح دهید. روشن کنید چرا این موضوع باید برای استاد راهنمای بالقوه ی شما جذاب باشد؟ چه مشکل یا مساله ی جدیدی را می خواهید مطرح کنید؟ و چرا حل آن مهم است؟

۳- ادبیات تحقیق و پژوهش های مرتبط

زیر این عنوان ، باید توضیح مختصر اما جامعی همراه با رفرنس دهی صحیح آکادمیک (استاندارد هاروارد) درباره پژوهش هایی که پیش از شما روی این موضوع و موضوعات نزدیک به آن انجام شده بدهید. در این بخش در واقع باید به ذکر پژوهش هایی بپردازید که شما قصد دارید یافته های آن ها را تکمیل کنید ، اشتباهات آن ها را رفع نمایید و یا نتایج آن ها را رد کنید. این قسمت باید به استاد راهنمای بالقوه ی شما اثبات کند که شما مطالعه و احاطه ی کافی به مطلبی که موضوع پژوهش است را دارید. بیشترین استفاده از منابع تحقیق (که در قسمت آخر می آیند)، چه کتاب باشند چه مقاله، نشریه، ویدئو یا هر مورد دیگر، در این قسمت انجام می شود.

۴- اهداف و فرضیه ها

در این بخش باید به ذکر نتایجی بپردازید که فکر می کنید از تحقیق خواهید گرفت. توضیح دهید که از انجام تحقیق چه هدفی دارید؟ به کدام سمت حرکت می کنید؟ و فکر می کنید به کجا خواهید رسید؟ چه گزاره هایی را ممکن است رد یا اثبات کنید؟ باز هم توضیح دهید پژوهش شما دقیقاً چه کارآیی (هایی) خواهد داشت.

۵- روش ها و ابزار های تحقیق

در این قسمت توضیح دهید که در انجام پروژه از چه روش های علمی سود خواهید برد و چه ابزارهایی را برای رسیدن به اهداف تحقیق به خدمت خواهید گرفت. این ها می بایست روش های استاندارد تحقیق باشند که در مورد خاص تحقیق شما کاربرد دارند.

۵- روش ها و ابزار های تحقیق

در این قسمت توضیح دهید که در انجام پروژه از چه روش های علمی سود خواهید برد و چه ابزارهایی را برای رسیدن به اهداف تحقیق به خدمت خواهید گرفت. این ها می بایست روش های استاندارد تحقیق باشند که در مورد خاص تحقیق شما کاربرد دارند.

۶- منابع

فهرستی از منابعی که در نوشتن پروپوزال از آنها استفاده کرده اید، پایه ی مطالعات قبلی شما هستند یا اینکه فکر می کنید از آن ها استفاده خواهید کرد را الفبایی و منظم کنید و در این بخش بیاورید. رفرنس دهی می بایست با استاندارد هاروارد منطبق باشد.

عنوان

نکات مهم

۱- پروپوزال را با موضوع شروع نکنید، بلکه عنوانی مانند مثال زیر را در روی جلد بیاورید و بعد متن پروپوزال را بنویسید :

A PhD / Master Dissertation Proposal Presented to

The Department of Gerontology

Faculty of Gerontology

University Putra Malaysia

Presented By : Maryam Mobini

۲- این نکات را در مورد انتخاب و نگارش تیتر پروژه رعایت کنید :

الف ) سعی کنید موضوع روشن و ساده باشد. از خوشگل کردن عنوان تحقیق خودداری کنید !

ب ) عنوان پروژه را به صورت خلاصه ای فشرده از آن چه در ذهن دارید در نظر بگیرید. سعی کنید با همان یک جمله عنوان پروژه بتوانید چارچوب کلی تحقیق و هدف هایتان را به خواننده منتقل کنید. عنوان کار شما باید کاملاً مشخص کند که شما می خواهید چه چیز را و در چه شرایطی مطالعه کنید.

پ ) در جمله بندی عنوان پروژه دقت کنید تا چیدمان آن طوری باشد که آن چه اصل موضوع تحقیق شماست از فرع آن قابل تشخیص باشد. به این دو مثال دقت کنید:

۱- Red-haired Musicians and Their Preferences for Music Style

۲- Music Style Preferences of Red-haired Musicians

در این جا هر دو جمله ظاهراً یک مفهوم را منتقل می کنند:”سلیقه موزیسین های مو قرمز در انتخاب سبک موسیقی” . اما عملاً تفاوتی بین این دو وجود دارد و آن هم این است که در جمله اول ، تعبیر خواننده این است که توجه بیشتر ما به موزیسین های مو قرمز است و ما اول موزیسین های مو قرمز را بررسی می کنیم و بعد به سلیقه موسیقیایی آن ها می پردازیم. اما در جمله دوم بر عکس ، اولویت به سبک های موسیقی و سلیقه موسیقیایی داده شده و موزیسین های مو قرمز در درجه دوم قرار دارند.

ت ) سعی کنید کلمات اضافی را از عنوان پروژه حذف کنید . دو مثال زیر در واقع یکی هستند ، اما شماره ۲ مقبولیت بیشتری دارد :

۱- The Systematic Development which has occurred during last 50 years and has Changed the face of Southeast Asia

۲- Changes and Development in Southeast Asia

ث) در هنگام انتخاب موضوع توجه کنید که موضوع تحقیق شما باید برای کسی که پروپوزال را بررسی می کند جذاب باشد و استفاده از بودجه ی دولتی جهت انجام آن پروژه معقول به نظر برسد. به عنوان مثال اگر موضوع تحقیق شما در مورد ایران باشد، برای دولت مالزی سرمایه گذاری روی شما به عنوان دانشجو هیچ گونه توجیهی ندارد. پس سعی کنید موضوعی انتخاب کنید که در مورد مسائل کلی یا در زمینه ی مسائل مربوط به کشور مالزی باشد.

۳- در مورد (۱)هدف هایی که از تحقیق دارید و (۲) ابژه ای که برای مطالعه انتخاب کرده اید(Objectives) حتماً دقت کنید که در رابطه کامل با هم باشند و در نگارش پروپوزال سعی کنید که این رابطه را به خوبی نمایش دهید.

۴- در زمینه چگونگی انتخاب روش تحقیق نیز ، وضع به همین ترتیب است. سعی کنید مناسب ترین ، عملی ترین ، علمی ترین و هم خوان ترین روش را برای پژوهش مورد نظرتان انتخاب کنید.

۵- پروپوزال را تمیز و با بخش بندی مناسب تحویل دهید. سعی کنید مرز بین عنوان ها مشخص باشد و مطالب را بر روی ۱ روی کاغذ A4 تایپ کنید.

۶- حجم پروپوزال میبایست برای دوره های کارشناسی ارشد حداقل ۵ صفحه و برای دکتری حداقل ۸ صفحه باشد. در این میان حداقل یک صفحه به ادبیات تحقیق و حداقل یک صفحه به منابع تحقیقاختصاص دهید. سعی کنید از منابع جدید و به روز (حداقل از سال ۲۰۰۰ به بعد) استفاده نمایید و همه ی منابع پروژه فارسی زبان نباشند. هم چنین توجه بفرمایید فونت استاندارد برای متن پروپوزالTimes and New Romans  با سایز ۱۲  است.

۷- از نوشتن موارد اضافه در پروپوزال ، مثل عریضه نویسی برای استاد راهنما و غیره ، جداً خود داری کنید. از توضیح اضافه هم پرهیز کنید.

۸- در مورد نگارش انگلیسی ، حتماً درباره متن پروپوزال با یک مترجم و یا کسی که انگلیسی ادبی را به خوبی می داند مشورت کنید. متن پروپوزال می بایست به لحاظ علمی و ادبی هیچ غلطی نداشته باشد.

۹- پروپوزال را جدی بگیرید! سنجش علمی شما در واقع فقط از طریق پروپوزال میسر است . پس تمام تلاش و دانش خود را برای تنظیم آن به کار بگیرید.

هفته‌ای یک بار استاد راهنمای خود را ملاقات کنید و گزارش پیشرفت ارائه کنید. بر اساس قانون، دانشجو موظف است هر دو ماه یک گزارش پیشرفت کار نیز به دانشکده ارائه کند.

وقت زیادی بر روی مطالعه سابقه تحقیق قرار دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا راه خود را بهتر انتخاب کنید، از تجربه دیگران بهره ببرید و از دوباره کاری پرهیز کنید. برای این منظور در کتابها، مقالات چاپ شده در مجلات، مقالات چاپ شده در مجموعه مقالات کنفرانس، گزارش‌های تحقیق و . . . جستجو کنید.

تمام مطالبی را که تهیه می‌کنید شماره گذاری کنید تا بعدا در فهرست مطالب از آن کمک بگیرید. در هنگام تهیه گزارش نهایی باید مرجع تمامی شکل‌ها، جدول‌ها، نمودارها و مطالب خاص را در همان محل ذکر کنید و در فهرست مطالبی که در انتهای گزارش آورده‌اید منابع را با فرمت مصوب دانشگاه لیست کنید. مقالات تهیه شده را به استاد راهنمای خود ارائه دهید و نظر ایشان را در بهبود روند مطالعه تاریخچه جویا شوید.

در اولین زمان ممکن فصل‌بندی پروژه خود را به استاد راهنما پیشنهاد و پس از انجام اصلاحات مکتوب کنید. این کار به انجام تحقیق شما نظم و انضباط می‌دهد.

برای اثبات صحت آنچه در تحقیق خود به آن می‌رسید فکری بکنید. چرا که باید نتایج تحقیق خود را با داده‌های واقعی و یا یک مدل بجز مدل خود مقایسه کنید.

چند کتاب در مورد شیوه نگارش و ادبیات گزارش نویسی مطالعه کنید. رعایت موارد دستوری نگارش پایان نامه را دست کم

نگیرید.

در تایپ گزارش خود نکات تایپ را رعایت کنید.

این نکات در هیچ مدرسه و یا دانشگاهی تدریس نمی‌شود! اما شما باید از آن اطلاع داشته باشید.

۴. توصیه های مهم در جلسه دفاع:

زمان شما برای ارائه مطالب خود فقط  ۲۰ دقیقه  است. توجه داشته باشید که در حدود ۲ الی ۳ دقیقه (حداکثر ۵ دقیقه) به لزوم انجام تحقیق و تاریخچه تحقیقات انجام شده قبلی در زمینه کار خود بپردازید (حداکثر ۳ اسلاید) و باقیمانده زمان را به توضیح در مورد روش کار خودتان و یافته‌هایتان بپردازید.

نتیجه گیری و بحث در مورد یافته‌های شما مهمترین قسمت پایان نامه است که همگی مایل به شنیدن آن هستند.

صفحه اول پاور پوینت، صفحه عنوان باشد و قبل از شروع جلسه در حال نمایش باشد تا حاضرین با عنوان، محقق، استاد راهنما و سایر مطالب سمینار بیشتر آشنا شوند. در صورتی که برای شما امکان دارد، بهتر است از رایانه خودتان استفاده کنید تا مشکلات عدم تطبیق فونت و نرم افزار برای شما پیش نیاید. در این حالت می‌توانید در متون فارسی از فونت‌های زیبایی که موجود است بجای  فونت پیش‌فرض ویندوز استفاده کنید. در صورتی که امکان استفاده از رایانه خودتان میسر نیست، حتماً چند ساعت قبل این کنترل‌ها را با رایانه محل سمینار کنترل کنید.

۵. مراحل آمادگی برای جلسه دفاع از پایان‌نامه:

۱- دریافت و تکمیل فرم آمادگی برای دفاع

۲- امضاء استاد راهنما و استاد مشاور به

منظور تایید آمادگی دانشجو برای دفاع (البته بدون درج تاریخ)

۳- تحویل مدارک زیر به گروه:

– فرم آمادگی برای دفاع

– یک نسخه پرینت از پایان نامه (نیازی به صحافی نیست اما ظاهر پایان نامه نباید مشکلی داشته باشد. فرمت‌ها باید رعایت شده

باشد)

– یک سی دی حاوی: فایل پایان نامه  فایل پاور پوینت ارائه

فایل منابعی که در فهرست منابع آمده است (منابعی که نسخه کاغذی هستند نیازی به ارائه نیست)

– جدولی که استاد راهنما و استاد مشاور مشخص کرده باشند که در چه روزهایی و چه ساعاتی برای تشکیل جلسه می‌توانند به دانشکده تشریف بیاورند

– گواهی کاربرد نتایج پایان نامه در صنعت

– گواهی ارسال مقاله یا قبول چاپ مقاله به همراه مقاله‌های مورد نظر

۴- اخد تاریخ و ساعت دفاع و نام داور (معمولا دو تا چهار روز پس از انجام مرحله قبل)

۵- تهیه آگهی اعلام جلسه دفاع و تحویل پنج نسخه از آن به گروه

۶- انجام سایر امور اداری در محل دانشگاه

۶. معیارهای موثر در نمره پایان نامه:

سطح علمی و کاربردی پایان نامه

نحوه تجزیه و تحلیل، بحث و نتیجه‌گیری

نحوه و میزان استفاده از منابع و ماخذ و به روز بودن آنها

نحوه تنظیم و تدوین مطالب و حسن نگارش نحوه بکارگیری جداول و منحنی‌ها و شکل‌ها

نحوه ارائه پایان ‌نامه و میزان توانایی دانشجو در پاسخ به سوالات در جلسه دفاعیه

پذیرش نهایی مقاله استخراج شده از پایان نامه در مجلات ISI، علمی- پژوهشی و کنفرانس‌های بین‌المللی و یا ملی

خطاهای رایج در پروپوزال نویسی

www.memarsabz.com

-۱ ناتوانی در ارائه بستری مناسب برای تنظیم مسئله پژوهش.

-۲ ضعف در تعیین شرایط محدود کننده پژوهش.

-۳ ضعف در ذکر منابع راهنما.

-۴ ناتوانی در ارائه درست نحوه مشارکت نظری و تجربی دیگر پژوهشگران.

-۵ ضعف در تمرکز بر مسئله پژوهش.

-۶ ضعف در پردازش استدلالهایی منسجم و متقاعد کننده برای پژوهش پیشنهادی.

-۷ طولانی کردن موضوعات کماهمیت و ایجاز موضوعات مهم .

-۸ این شاخ و آن شاخ پریدن – سرک کشیدن به هر جا بدون جهتگیری خاص.

www.memarsabz.com

-۹ خطاهای متعدد در نقل قول ها و ارجاعات نادرست.

-۱۰ کوتاهی یا بلندی بیش از حد.

-۱۱ نگارش شلخته و بی سامان

شیوه نگارش طرحنامه پژوهشی (پروپوزال)

 

بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران تازهکار، درک درستی از معنا، کارکرد و اهمیت پروپوزال پژوهشی ندارند.کیفیت پژوهش، نسبت مستقیمی با کیفیت پروپوزال دارد. پروپوزال بد حتی اگر به تصویب هم برسد، پروژه را خراب می کند. پروپوزال خوب، برعکس نه تنها موفقیت پروژه را نوید میدهد، بلکه کمیته پروژه را نیز در به رسمیت شناختن شما به عنوان پژوهشگری توانا تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از پروپزال پژوهشی آن است که دیگران باور کنند که شما قصد انجام پروژه پژوهشی ارزشمندی را در سر دارید و شایسته انجام آن هستید و برنامه کاری مناسبی برای تکمیل آن دارید. اصولاً هر پروپوزال پژوهشی باید همه عناصر کلیدی مندرج در فرآیند پژوهشی را داشته باشد و اطلاعاتی کافی را به خواننده بدهد تا بتواند به ارزیابی پژوهش پیشنهادی بپردازد.

 

همه پروپوزالهای پژوهشی، صرف نظر از حوزه پژوهش و روشی که برای انجام آن بر میگزینند، باید به سه پرسش زیر پاسخ دهند:

 

-۱ آنچه که میخواهید انجام دهید، چیست؟

-۲ چرا میخواهید آن را انجام دهید؟

-۳ چگونه آن را انجام خواهید داد؟

 

پروپوزال باید حاوی اطلاعاتی باشد که خوانندگانش متقاعد شوند که شما ایده پژوهشی مهمی در سر دارید، دریافت درستی از ادبیات موضوع و مباحث مهم مربوط به آن دارید و در نهایت آنکه روش شما روشی معتبر است.

کیفیت پروپوزال پژوهشی شما نه تنها به کیفیت پروژه پیشنهادی، بلکه به چگونگی نگارش پروپوزال شما بستگی دارد. این خطر وجود دارد که یک پروژه پژوهشی خوب به دلیل آنکه پروپوزال آن نگارش خوبی ندارد، رد شود. از این رو، به صلاح است که نگارش شما منسجم، روشن و برانگیزاننده باشد. هدف از این موضوع، تمرکز شیوه نگارشی پروپوزال است و نه نحوه بسط ایدههای پژوهشی.

 

عنوان

 

عنوان پژوهشی باید مختصر و توصیفگر باشد. برای مثال میتوان عبارت “پژوهشی درباره ……” را به کار نبرد. عنوانها اغلب بر حسب کارکرد پژوهش بیان می شوند، زیرا چنین عنوانهایی به روشنی نشان دهنده متغیرهای مستقل و وابسته هستند. با وجود این، در صورت امکان، عنوانی روشنگر و جذاب انتخاب کنید. یک عنوان خوب نه تنها توجه خواننده را جلب میکند، بلکه باعث میشود او جهتگیری مثبتی به پروپوزال پیدا کند.

 

چکیده

 

چکیده خلاصه کوتاهی از کل پروپوزال است که نباید بیش از حدود ۳۰۰ کلمه باشد. چکیده باید شامل بیان مسئله، ضرورت پژوهش، فرضیه(در صورت وجود)، روش و یافتههای اصلی پژوهش باشد. توصیف روش میتواند شامل طراحی، روال کار، نمونهگیری و ابزار مورد استفاده باشد.

 

مقدمه

 

هدف اصلی از نگارش مقدمه، ایجاد پیشینه یا بستر لازم برای مسئله پژوهشی شماست. چگونگی صورتبندی مسئله پژوهش، شاید بزرگترین مشکل نگارش پروپوزال باشد. اگر مسئله پژوهش در بستر ادبیاتی عام و پریشان شکل گرفته باشد، در آن صورت بی مایه و غیرجالب مینماید، اما اگر همان مسئله در بستر حوزه پژوهشی بسیار دقیق و روزآمدی جای گرفته باشد، آنگاه اهمیتش آشکار خواهد شد.

 

متأسفانه قانون خاصی برای چگونگی نگارش پاراگراف آغازین که هم جالب و هم روشنگر باشد، وجود ندارد. این امرتا حدود زیادی به خلاقیت شما و عمق درکی که از جوانب مسئله دارید بستگی دارد، و اینکه تا چه حدی میتوانید به نحوی روشن، به مسئله پژوهش بیندیشید.

با وجود این، بکوشید نخست مسئله پژوهش خود را یا بر بستری از حوزهای داغ و امروزی جای دهید یا بر حوزهای قدیمیتر که هنوز زنده و مورد توجه است.

 

دوم آنکه لازم است پیشینه تاریخی مختصر اما درخوری به دست دهید. سوم آنکه، بستری امروزین فراهم آورید چنانکه در چنین بستری، مسئله پژوهش پیشنهادی شما جایگاهی محوری پیدا کند و در نهایت باید بازیگران کلیدی را شناسایی کنید و به مربوطترین و نمایانندهترین موارد و مطالب منتشر شده اشاره کنید. خلاصه آنکه بکوشید مسئله پژوهشتان را تا حد امکان برجسته سازید و در عین حال اهمیتش را توضیح دهید.

مقدمه معمولاً با عبارتی کلی درباره حوزه مسئله پژوهش و تمرکز بر مسئلهای خاص آغاز میشود. به دنبال آن نیز توجیه یا دلیل منطقی پرداختن به چنین مطالعهای میآید. مقدمه معمولاً موارد زیر را در بر میگیرد:

 

-۱ بیان مسئله پژوهش، که اغلب با عنوان هدف از پژوهش نیز نام برده می شود.

 

-۲ فراهم آوردن بستر وآرایش صحنه برای مسئله پژوهشتان، به نحوی که ضرورت و اهمیت آن را نشان دهد.

-۳ ارائه دلیل منطقی مطالعه پیشنهادی و نشان دادن چرایی ارزشمندی انجام آن.

-۴ شرح مختصر مباحث عمده و مسائل فرعیای که پژوهشی به آنها میپردازد.

-۵ شناسایی متغیرهای مستقل و وابسته آزمایش یا مشخص کردن پدیدهای که میخواهید مطالعه کنید.

 

-۶ بیان فرضیه یا نظریه(اگر وجود دارد). در پژوهشهای اکتشافی یا پدیدار شناختی، نیازی به داشتن فرضیه نیست(لطفاً فرضیه را با گمانههای آماری بی اهمیت اشتباه نگیرید).

 

-۷ تعیین حدود یا مرزهای پژوهش پیشنهادی برای رسیدن به تمرکزی روشن.

 

-۸ ارائه تعاریفی از مفاهیم کلیدی(این مورد اختیاری است).

 

مرور ادبیات پژوهش

 

گاهی مرور ادبیات پژوهش در بخش مقدمه جای میگیرد. با وجود این، بیشتر تصمیمگیران و تصویبکنندگان پروپوزالها ترجیح میدهند بخش جداگانهای به این امر اختصاص یابد که در آن، مروری کلی بر ادبیات پژوهش انجام شده باشد. مرور ادبیات پژوهش کارکردهای مهمی دارد از جمله:

 

-۱ این اطمینان را فراهم میآورد که شما آنچه را که پیش از این گفته شده است، تکرار نخواهید کرد.

 

-۲ به کسانی که شالوده پژوهش شما را بنیان نهادهاند، اعتبار میبخشید.

 

-۳ دانش شما را پیرامون مسئله پژوهشی، نشان میدهد.

 

-۴ درک شما را از مباحث پژوهشی و نظری مربوط به مسئله پژوهش نشان میدهد.

 

-۵ توانایی شما را در ارزیابی انتقادی اطلاعات ادبیات مربوط به موضوع، آشکار میکند.

 

-۶ توانایی شما را در ترکیب و سنتز ادبیات موجود نشان میدهد.

 

-۷ دریافتهای نظری جدید به دست میدهد یا الگوی جدید ارائه میکند که همان چهارچوب مفهومی پژوهشتان است.

 

-۸ خوانندهتان را متقاعد میکند که پژوهش، پیشنهادی در غنیسازی ادبیات موضوع مشارکتی مهم و بنیادی خواهد داشت(یعنی مشکل نظری مهمی را حل یا شکاف بزرگی را در ادبیات مورد نظر پر میکند).

 

بیشتر پژوهشگران تازهکار در مرور ادبیات تحقیق، دچار این مشکلات هستند:

 

-۱ فقدان سامان و ساختار

 

-۲ فقدان تمرکز، وحدت و انسجام

-۳ تکراری بودن

 

-۴ کوتاهی در ذکر مقالات و آثار پر نفوذ

 

-۵ ناتوانی در همراهی با پیشرفت های جدید

 

-۶ ناتوانی در ارزیابی انتقادی مقالات و آثار ذکر شده

-۷ ذکر منابع نامربوط و نامعتبر

 

-۸ وابستگی بیش از حد به منابع دست دوم

در صورت وجود هر یک از نقایص بالا در پروپوزال، بعدها با مشکل مواجه خواهید شد

 

راههای گوناگون برای تنظیم ادبیات پژوهش وجود دارد. برای آنکه مرور ادبیات پژوهشتان نظم و انسجام یابد، از تیترهای فرعی استفاده کنید. برای مثال، پس از اشاره به اهمیت حوزه پژوهشیتان و وضیعت کنونی پیشرفت های این حوزه، میتوانید زیر بخشهای متعددی را به مباحث مرتبط اختصاص دهید. از جمله: الگوهای نظری، ابزار اندازهگیری، تفاوتهای فرهنگی و جنسیتی و غیره.

 

به خاطر داشتن این نکته سودمند است که شما میخواهید داستانی برای مخاطبانی نقل کنید. بکوشید این داستان را به گونهای برانگیزهاننده و درگیرکننده نقل کنید، حوصله آنان را سر نبرید، زیرا ممکن است منجر به رد پروپوزال احتمالاً ارزشمند شما شود.(فراموش نکنید که ارزیابان پروپزال ما نیز به هر حال انسان هستند).

 

روش

 

بخش روش بسیار مهم است زیرا نشان میدهد که شما چگونه به مسائل پژوهش میپردازید. این بخش نشاندهنده برنامه کاری شماست و فعالیتهای ضروری برای کامل شدن پروژه را شرح میدهد.

 

اصل راهنمای نگارش بخش روش این است که باید در بردارنده اطلاعات کافی باشد تا خواننده بتواند تعیین کند که آیا روش شما معتبر است یا نه. حتی برخی می گویند که پروپوزال خوب باید واجد چنان جزئیاتی باشد که پژوهشگر صلاحیتدار دیگری نیز بتواند آن پروژه را به انجام برساند.

 

لازم است نشان دهید که از روشهای جایگزین نیز شناختی کافی دارید، و بر اساس این شناخت به گونهای از روش خود دفاع کنید که گویی مناسبترین و معتبرترین راه پرداختن به مسئله پژوهشی است.

 

لطفاً توجه داشته باشید که ممکن است روش پژوهش کیفی بهترین پاسخ را به مسئله پژوهشیتان بدهد. اما از آنجا که جریان غالب پژوهشگری هنوز هم علیه پژوهشهای کیفی به ویژه انواع پدیدار شناختی آن دچار پیشداوری است، لازم است که روش کیفیتان را به خوبی توجیه کنید. علاوه بر این چون تحلیل کیفی ملاکها و رسوم چندان تثبیت شده و پذیرفته شدهای ندارد، بخش روش پروپزال شما باید بسیار پرداختهتر و پختهتر از آنچه که در سنتپژوهشیهای کمی نیز است باشد

 

مهمتر آنکه، فرایند گردآوری دادهها در پژوهشهای کیفی در مقایسه با پژوهشهای کمی تأثیر بسیار بیشتری بر نتایج پژوهش میگذارد. به همین دلیل توصیف چگونگی جمعآوری و تحلیل دادهها، توجه و دقت بسیاری میطلبد (شیوه نگارش بخش روش برای پژوهشهای کیفی، موضوعی است در خور مقالهای دیگر).

 

اما بخش روش در پژوهشهای کمی عموماً باید دارای بخشهای زیر باشد:

 

-۱ طراحی- آیا روش شما مطالعهای پرسشنامهای است یا تجربهای آزمایشگاهی؟ کدام گزینه را برمیگزینید؟

 

 

-۲ سوژهها یا نمونهها – چه کسانی در بررسی شما مشارکت میکنند؟ از چه نوع نمونهگیری استفاده میکنید؟

 

-۳ ابزار – چه نوع ابزار اندازهگیری یا پرسشنامه را بکار میبرید؟ آیا آنها را انتخاب میکنید؟ آیا آنها معتبر و قابل اعتمادند؟

 

-۴ روال بررسی – چه برنامهای برای انجام بررسیتان دارید؟ چه فعالیتهایی خواهید کرد؟چقدر طول خواهد کشید؟

 

نتایج

 

روشن است که در مرحله پروپوزال، نتیجهای نمیتوانید داشته باشید. اما لازم است که تصویری از نوع دادههایی که میخواهید گرد آورید، و شیوههای آمارگیریای که به کار خواهید برد داشته باشید تا بتوانید به مسئله پژوهش پاسخ دهید یا فرضیهتان را به محک آزمایش درآورید

 

برآورد زمان و هزینه

ملاکها و معیارهای چندان دقیقی برای تعیین زمان و هزینه مورد نیاز پژوهش در پروپوزال وجود ندارد. اما یک اصل مهم در این زمینه وجود دارد و آن این است که زمان و هزینه پیشنهادی تا حد امکان باید با ذکر جزئیات و زیربخشهای متناسب با کل پژوهش ذکر شود. به عنوان مثال میتوان کل پژوهش را به سه یا چهار مرحله تقسیم کرد، بدین گونه: مرحله اول: تعیین جامعه آماری و نمونهها، مرحله دوم : تنظیم پرسشنامه (یا آماده سازی لوازم آزمایش)،

 

مرحله سوم : پیمایش، مرحله چهارم : تحلیل دادهها و نتیجهگیری. به نسبت حجم جامعه آماری و تعداد همکاران طرح میتوان زمانی را به هر یک از این مراحل اختصاص داد و آن را در جدولی که امکان مقایسه آسان مراحل در آن وجود دارد تنظیم کرد. برای ارائه بودجه پیشنهادی نیز میتوان یا بر اساس الگوی مرحلهای اقدام کرد یا بر اساس میزان کاری که مجری یا مجریان طرح بر حسب نفر/ساعت انجام خواهند داد. بهتر است در هر دو حالت، هزینههای جنبی از قبیل سفر، تجهیزات و غیره نیز به صورت جداگانه ذکر شود.

مذاکره

 

پس از پایان نگارش پروپوزال و ارائه آن به هیأت تصمیم گیرنده، بهتر است مذاکرهای حضوری نیز با آنان برای توجیه و دفاع از پروپوزال انجام شود. بسیار مهم است که خوانندگان شما متقاعد شوند که پژوهش تأثیر بالقوه مهمی بر پیشرفتهای آن حوزه پژوهش خواهد داشت. لازم است حس اشتیاق و اطمینان خود را بدون بزرگنمایی مزیتهای پروپوزال، منتقل کنید. به همین دلیل نیز باید به محدودیتها و ضعفهای پژوهش پیشنهادی اشاره کنید که البته بهمرور زمان بر طرف خواهد شد.

 

خطاهای رایج در پروپوزال نویسی

 

-۱ ناتوانی در ارائه بستری مناسب برای تنظیم مسئله پژوهش.

 

-۲ ضعف در تعیین شرایط محدود کننده پژوهش

 

-۳ ضعف در ذکر منابع راهنما.

 

-۴ ناتوانی در ارائه درست نحوه مشارکت نظری و تجربی دیگر پژوهشگران.

 

-۵ ضعف در تمرکز بر مسئله پژوهش.

 

-۶ ضعف در پردازش استدلالهایی منسجم و متقاعد کننده برای پژوهش پیشنهادی.

 

-۷ طولانی کردن موضوعات کماهمیت و ایجاز موضوعات مهم .

 

 

-۸ این شاخ و آن شاخ پریدن – سرک کشیدن به هر جا بدون جهتگیری خاص.

 

-۹ خطاهای متعدد در نقل قول ها و ارجاعات نادرست.

 

-۱۰ کوتاهی یا بلندی بیش از حد.

-۱۱ نگارش شلخته و بی سامان

Share this post

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *