مدرسه باوهاوس
باوهاوس
مشخصات کلی پروژه:
نام پروژه: مدرسه باوهاوس
معماران: تحت مدیریت سه معمار (والتر گروپیوس از ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۷، هانس مه یراز ۱۹۲۸ تا
۱۹۳۰ و لودویگ میس ون دروهه از ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۳)
محل ساخت: در 3 شهر آلمان، در سال ۱۹۰۶ در شهر ویمار آلمان،
در سال ۱۹۲۴ شهر دسوا ، در سال ۱۹۳۲ در شهر برلین
سال پروژه: در سه دوره زمانی (وایمار از ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۵، دسائو از
۱۹۲۵ تا ۱۹۳۲ و برلین از ۱۹۳۲ تا ۱۹۳۳)
باوهاوس
باوهاوس (به زبان آلمانی: Bauhaus،و به معنی: خانه معماری)
نام یک مدرسهٔ معماری و هنرهای کاربردی در آلمان که در سال های ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۳ به پرورش هنرمندان پرداخت و میان طرح و فن پیوندی برقرار کرد. آموزه‌های مدرسه باوهاوس در قبل و بعد از انحلال به عنوان یکی از نمادهای دوران مدرنشناخته شد و همچنین پیروانی در سالهای بعد داشت. که این آموزه‌ها شکل یک جنبش هنری و پیشگام مدرنیسم در معماری بودکه هنوز دستاوردهای آن در رشته های هنر و معماری به دانشجویان تدریس می شود.
مدرسه باوهاوس ابتدا از سال ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۵ با مدیریت والتر گروپیوس در شهر وایمار آلمان، سپس از سال ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۲ بامدیریت هانس مه‌یر در دسائو و بالاخره میس ون دروهه از سال ۱۹۳۲ تا ۱۹۳۳، یعنی زمانی که این مدرسه به دستور حکومت نازی آلمان تعطیل شد، دربرلین فعالیت کرند. (در تصویر زیر به ترتیب از راست به چپ).
والتر گروپیوس در سال ۱۹۱۹ مدرسه باوهاوس را در شهر سنتی وایمار آلمان با ادغام آکادمی هنرهای زیبا و مدرسه هنرها و پیشه‌ها،بنیان نهاد.باهاوس در ابتدا برای تامین بودجه خود به مبلغی که از جمهوری وایمار می‌گرفت، وابسته بود.(تصویر زیرساختمان باوهاوس در وایمار)
مدرسه باهاوس، با هدف ترکیبی از مدارس معماری، صنایع دستی (چون نجاری، آهنگری و...) و آکادمی هنری و مردود شمردن مرزبندی میان جنبه‌های تزیینی و کاربردی در هنرها تاسیس کرد.
والتر در سال ۱۹۲۳ با اهمیت طراح-صنعتگر در تولید صنعتی کلان به عنوان اصل عمده آموزه باوهاوس دانسته و سپس کارگاه‌های باوهاوس به صورت آزمایشگاه‌های ساخت پیش نمونه برای تولید ماشینی درآمدند و بسیاری از فراورده‌های این کارگاه‌ها (به خصوص میز و صندلی، منسوجات و لوازم چراغ برقی)که سبک آنها خصلت هندسی و ساده داشت و به سبب صرفه‌جویی در وسایل و مطالعه در کیفیت مواد از پالودگی خط و شکل برخوردار بود با موافقت صاحبان صنایع در خط تولید کارخانه‌ای قرار گرفتند.
سبک باهاوس و آثار معماران مشهور آن در سال ۱۹۲۷ نمایشگاه معماری اشتوتگارت را که با موضوع خانه‌سازی برگزار می‌شد، به شدت تحت تأثیر خود قرار داد.با قدرت رسیدن رژیم نازی‌ها در آلمان و افزایش فشار سیاسی بر این مدرسه، باهاوس در سال ۱۹۳۳ تعطیل شد. حزب نازی وگروه‌های دیگر فاشیستی آلمان که از همان ابتدا با فعالیت مدرسه باهاوس مخالف بودند ،آن را سنگر کمونیسم دانستند.
نویسندگان نازی چون ویلهلم فریک و آلفرد روزنبرگ نیز در نوشته‌های خود باهاوس را «غیر آلمانی» می‌نامیدند و سبک مدرن مورد انتقاد قرار دادند. در واقع باهاوس یکی از مظاهر «هنر منحط» بود که هیتلر و حزب نازی آلمان سبب نابودی آن شدند.
نتیجه کار گروهی گروپیوس، معلمان و شاگردان تعدادی ساختمان تازه در دسائو طراحی شد وباوهاوس از وایمار به مکان جدید انتقال یافت. باوهاوس در معماری و هنرهای کاربردی اروپا تاثیر گذاشت و تا پایان جنگ دوم نیز پایدار ماند.
از مهمترین ساختمان‌ها و آثاری که درزمان فعالیت مدرسه باهاوس به دست استادان و مدیران مدرسه ساخته شد، میتوان عمارت سامرفیلد و خانه اوته در برلین، خانه اوئرباخ در یانا و برج تریبیون در شیکاگو را نام برد. مهمترین بنایی که سبک معماری باهاوس در این دوره در آن متجلی شده، ساختمان خود مدرسه در دسائو است که توسط والتر گروپیوس، مدیر وقت باهاوس، طراحی شده است.
میس وند روهه باوهاوس را در سال ۱۹۳۲ به برلین انتقال داد، اما دیری نپایید در ۱۱ آوریل ۱۹۳۳ دولت نازی باوهاوس را تعطیل کرد.
چندی بعد موهولی ناگی وتعدادی از معلمان مدرسهٔ جدیدی با همین نام در شیکاگو برپا کردند.
تعدادی از هنرمندان بزرگ قرن بیستم همچون پل کله، واسیلی کاندینسکی، والتر گروپیوس، موهولی ناگی، یوزف آلبرس و دیگران در این مدرسه هنری تدریس می‌کردند.
در سبک باهاوس تکیه هرچه بیشتر بر کارکردگرایی، بهره‌گیری بهینه از خواص مواد و مصالح صنعتی، احتراز از تزئینات تجملی در نمای ساختمان‌ها و فرآورده‌های صنعتی از ویژگی عمده آن بود. از دیگر اهداف موسسان مدرسه باهاوس(مفاهیم مدرنیسم) دستیابی به نوعی هماهنگی بین ضرورت‌های کارکردی و کیفیت زیباشناختی، خوش‌ساختی و خوش‌ترکیبی محصولات صنعتی بود.
استادان باهاوس به شاگردان خود می آموختند که همه چیز را بر پایه ی نیازها طراحی کنند و از هیچ عنصری که فاقد کارکرد و تنها جنبه زیباشناسانه باشد، استفاده نکنند. در مدرسه باهاوس قرار بود همه چیز بر مبنای اصول اولیه معماری و بدون توجه به آثار گذشتگان و تاریخ معماری ساخته شود.
اولین استادان
از میان سه نفر استاد فرم‌شناسی، دو استاد نقاش: یوهانس ایتن و لیونل فاینینگر و یک استاد مجسمه‌ساز: گرهارد مارکس بودند. که قبل از آغاز جنگ این افراد در گالری برلین در مرکز اصلی مکتب اکسپرسیونیسم فعالیت می‌کردند.
متولد ۱۱ نوامبر ۱۸۸۸میلادی در سوئیس.
او معلم مقطع ابتدایی در سوئیس بود و خیلی دیر تصمیم به نقاش شدن گرفت و در آکادمی اشتوتگارت به تحصیل مشغول شد. ایتن یک صوفی بود که با هرگونه تفسیر ماتریالیستی از جهان مخالفت می‌ورزید، وی به آیین مزدکی اعتقاد داشت. تا مدتی باورهای او بر باوهاوس تسلط داشت. او بیش از دو سال، مهمترین استاد باوهاوس بود. هنگامی که گروپیوس ایتن را برای تدریس فرم‌شناسی به کار دعوت کرد او صاحب مدرسه‌ای خصوصی در وین بودکه با آدولف لوس و آرنولد شوئنبرگ همکاری می‌کرد.
گرهارد مارکس متولد ۱۸۸۹ میلادی در آلمان بود.که یکی از اعضای ورک باند بود و گروپیوس از این راه او را می‌شناخت. وی به عنوان استاد فرم‌شناسی در کارگاه سفالگری به خوبی از عهده مسئولیت خود برآمدو در کارگاه چاپ نیز همکاری می‌کرد.
متولد ۱۷ ژوئیه ۱۸۷۱ میلادی و آلمانی- آمریکایی بود. شیوه طراحی گرافیک وی زاویه دار بود که بر نقاشی‌هایش نیز تأثیر می گذاشت. بعدها تحت تأثیر کوبیسم از شکل‌های هندسی بیشتری استفاده کرد. اما بر خلاف کوبیست‌ها به نقاشی منظره و موتیف‌های معماری و استفاده از رنگ علاقه‌مند بود.
در فاصله میان سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۲۲ وضعیت مالی باوهاوس بهبود یافته و تعدادی از استادان سابق آکادمی بازنشسته شدند. گروپیوس پنج استاد فرم‌شناسی دیگر را که همگی نقاش بودند استخدام کرد. اسکار شلمر، پل کله ، واسیلی کاندینسکی، لوتار شره یر، جرج ماشه .
متولد ۱۸۸۸ میلادی، در تابستان ۱۹۲۰ به وایمار آمد تا درمورد نوشته‌ها و طرح‌هایش که در utopiaچاپ شده بود توضیحاتی بدهد. گروپیوس که از ارتباط شلمر با ورک باند آگاه بود ازاو خواست که مسئولیت ایتن را در کارگاه نقاشی دیواری به عهده بگیرد.
متولد ۱۸۸۶ میلادی و اولین استاد کارگاه تئاتر، تحصیلات خود را در رشته وکالت به پایان رسانیده و نقاش اکسپرسیونیست بود. گروپیوس در ۱۹۲۱ یکی از تئاترهای اورا در هامبورگ دید و وی را به باوهاوس دعوت کرد. شره یر به مدت کوتاه در وایمار ماند. در ۱۹۲۳ یکی از تئاترهای خود را به نام Moon Play به نمایش گذاشت و با انتقاد شدید همکارانش مواجه شد و مجبور به استعفا و ترک باهاوس گردید. طرز تفکر شره یر و شیوه یادداشت کردن و طرح نمایشنامه به گونه‌ای بود که به‌طور دقیق تعلیماتی در خصوص طرز بیان، کوتاهی و بلندی و ریتم صدای هنرپیشه داده و حرکاتی را که به همراه گفتار باید انجام می‌شد روشن می‌ساخت.
ساختمان باوهاوس نمونه خوبی از معماری مدرن است که در آن هر عملکرد مثل کارگاه‌ها، کلاس‌ها، خوابگاه دانشجویان و فضاهای اداری در بخش‌هایی مستقل قرار گرفته‌اند و در پشت نمایی یکنواخت پنهان نشدند.
لوکوربوزیه نیز برای ساخت ویلا ساوا از مفاهیم مدرسه باهاوس تاثیر گرفت.
ساختمان باوهاوس از سه بال با زوتیای مختلف که توسط پلی به یکدیگر متصل اند تشکیل شده است. بخش اداری و دفتر معماری شخصی گروپیوس در طبقات این پل قرار گرفته‌اند. به جز همکاری اساتید باوهاوس در تکمیل طرح، تمامی دکوراسیون داخلی هم با کمک دانشآموزان انجام گرفته است.
در راستای تفکر گرپیوسبرای دانشآموزان و اساتید مدرسه خوابگاه‌هایی شکل گرفت که نشان دهنده این موضوع بود که همه چیز یکجا می‌تواند اتفاق بیافتد. به خصوص تعامل بین استاد و دانش‌‌آموز که تا دیروز کمرنگ وبا رعایت فاصله شکل می‌گرفت. او می‌خواست نشان دهد دانشآموزان هم باید به اندازه اساتید مورد احترام وآسایش قرار بگیرند تا به اهداف بالاتری که در سر داشت، برسد.ولی در حال حاضر این مدرسه در شهر دسائو که وارد آن شدن روزی آرزوی هر معمار و صنعت‌گری بود تبدیل به موزه شده و کارکرد دیگری ندارد.
شاهکار مدرنیسم مدرسه باهاوس همیشه در ذهن جامعه مدرنیسم و معماران خواهد ماند، میتوان گفت بسیاری از معماران مدرنیسم از داخل همین مکتب بنا شدند.
