تحلیل خانه طباطبایی ها

یکی از زیباترین بناهای تاریخی کاشان ،خانه طباطبایی هاست که در محله سلطان امیر احمد در بافت قدیم کاشان واقع شده است .

این خانه از شاهکارهای هنر و معماری به شمار می رود به وسیله ی مرحوم سید جعفر طباطبایی از تجار معروف فرش آن زمان ساخته شده است .معمار مشهور کاشانی ،استاد علی مریم ،معمار برجسته دوره قاجار،مامور طراحی و ساخت این خانه گردید و موظف شد با استفاده از هنر و مهارت خود خانه ی باشکوهی را احداث کند .

وی توانست در مدت ۱۰ سال ساخت این خانه را به پایان برساند .برای جلوه دادن به این خانه نیاز به تزییناتی شکوهمند بود .

به دلیل آنکه صاحب خانه در کار تجارت فرش بود کلیه نقوش گچ بری از نقش های فرش ایرانی و گل و مرغ اسلیمی الهام گرفته شد و در نهایت شکوه اجرا گردید .

شیوه ساخت خانه طباطبایی ها از گودال باغچه و معماری درونگرا و حجاب دار بهره برده و کلیه اجزای آن به صورت متقارن ساخته شده است .

انه در برابر حرارت و صدا و افزایش مقاومت در برابر زلزله به کار می گیرند .

در شیوه ی گودال باغچه را در موقعیتی گود و حدود یک طبقه پایین تر از سطح زمین می سازند. معماران این شیوه را بیشتردر مناطق کویری و برای تامین خاک مورد نیاز برای ساخت خشت های بنا ،سهولت امکان دسترسی به آب قنات ،عایق کردن خ

در شیوه درونگرا بیشتر به فضای درونی خانه توجه می شود و نمود بیرونی ساختمان از کوچه جندان جالب توجه نمی باشد. استفاده از آن شیوه در دلیلگذشته و به ویژه در مناطق کویری ایران بسیار مرسوم بوده و ریشه در اعتقادات مردم داشته است .آنها اعتقاد زیادی به چشم خوردن داشتند و به همین دلیل سعی می کردند که نمود بیرونی خانه هایشان خیلی به نیاید .

از سوی دیگر صاحبان خانه های مجلل بسیار مردمی رفتار می کردند و معتقد بودند که شکوه بیرونی خانه نوعی به رخ کشیدن ثروت محسوب می شود .

در معماری حجاب دار از محیط بیرونی خانه به درون آن دید وجود ندارد و ارتباط بصری مستقیم فضاهای داخل با فضای شهری کاملا قطع می گردد تا ساکنان آن دید وجود ندارد و ارتباط بصری مستقیم فصاهای داخل با فضاهای شهری کاملا قطع گردد .

این خانه سه بخش مجزا و مستقل دارد اما معمار آن به شیوه هنرمندانه ،هر سه را به یکدیگر مرتبط ساخته اند . به طور کلی ۴۰ اتاق ،۴حیاط ،سرداب (زیرزمین )و سه بادگیر در آن وجود دارد . از میان ۴ حیاط ،یک حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی و دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده و آب مورد نیاز ساکنان نیز از ۲ رشته قنات به نام های دولت آبادی و نصر آبادی تامین می گشته است .

خانه طباطبایی ها